به گزارش گروه بهداشت ودرمان خبرگزاری سلامت به نقل از وبدا، دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مراسم رونمایی از کارآزمایی بالینی نخستین واکسن تزریقی - استنشاقی کووید ۱۹ مؤسسه رازی که صبح امروز در این وزارتخانه برگزار شد، ضمن تبریک سالروز پیروزی انقلاب اسلامی و درود به روح شهدای دفاع مقدس و مدافع سلامت اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در مدیریت کرونا با لطف خدا و با همدلی و وفاق همچون دیگر بحران ها خوش درخشید.
وی گفت: امروز در جهان شاهد التهاب سنگینی از بیماری هستیم و مسئولان مقتدرترین کشورهای جهان از نظر زیرساخت های اقتصادی و بهداشتی و درمانی در باتلاق کرونا مانده اند و متاسفانه مرگهای بیش از هزار نفر را در روز تجربه می کنند؛ ما با تکیه بر تجارب گذشته در نظام سلامت و در اداره بحران های کشور روزهای آرامتری را می گذرانیم که امیدواریم با ساده انگاری و سهل انگاری مردم و مسئولان در دام روزهای سخت جدید گرفتار نشویم.
دکتر نمکی با بیان اینکه یکی از کارهای بسیار مهمی که صورت گرفت تکیه بر دانش داخلی برای ساخت واکسن بود، بیان کرد: تولید واکسن کووید ۱۹ کار ساده‌ای نیست؛ همانطور که ویروس کووید ۱۹ ساده نیست. البته باید دانست که آینده کرونا روشن نیست و به همین دلیل است که آینده واکسن کووید ۱۹ هم مشخص نیست و ایمونولوژیست‌ها و واکسن ساز‌ها هم نمی‌توانند بگویند واکسن‌ها تا چه اندازه آینده کووید ۱۹ را تعیین خواهند داد؛ این تشکیکی است که در ذهن تمام دانشمندان جهان وجود دارد، اما واکسن تنها چاره ای است که جهان اجبارا باید به آن فکر کند. جهان در حال بازی شطرنج با این ویروس است و آینده واکسیناسیون کووید 19 هم برای جهانیان روشن نیست.
برای تامین واکسن مورد نیاز کشور سه راه را دنبال کردیم
وی با بیان اینکه برای تامین واکسن مورد نیاز کشور سه راه را دنبال کردیم، بیان کرد: در این راستا پلتفرم های مختلفی مورد بررسی قرار گرفت؛ ما این افتخار را داریم که روی همه این پلتفرم ها فکر کردیم و من به عنوان سرباز کوچک از نخستین لحظه در خدمت تک تک این عزیزان بودم. در مرحله نخست با تکیه بر شرکت‌های دانش‌بنیان و بضاعت‌های داخلی که بسیار برجسته است، به تولید واکسن در همه پلتفرم‌ها پرداختیم. سپس با کشورهایی که با ما رفتار دوستانه تری دارند، تولید واکسن را آغاز کردیم، قسمتی از فاصله ما با دانشمندان آمریکا و غرب به دلیل نظام های سلطه جویی است که در آن سوی مرزها اجازه دوستی و مودت بین قطب های دانش سرزمین ما و خودشان را صادر نمی کنند در همین راستا سراغ صاحبان دانش رفتیم که با ما رفتار دوستانه‌تری داشتند، با کوبا و روسیه همکاری داریم که در بایوتکنولوژی سابقه درخشانی دارند. راه سوم هم ورود واکسن از منابع مطمئن بود تا قبل از تولید واکسن در کشور خودمان از آن ها استفاده کنیم.
وزیر بهداشت در ادامه به ساخت واکسن داخل اشاره و اظهار کرد: فاز یک آزمایش بالینی واکسن برکت رو به اتمام است و با موفقیت در حال ورود به فاز دو هستند و من روزانه روند کار آنها را مطالعه و آنچه که برای اصلاح رویه لازم است به عزیزان اعلام می کنم؛ این کاری که در مجموعه درحال انجام است یکی از علمی و موثرترین شیوه هایی است که ما رصد می کنیم که امیدواریم با همین شتاب فاز دوم را هم بگذراند.
دکتر نمکی با اشاره به اینکه اقدامی که در موسسه رازی شروع شد بسیار خوب بود، گفت: واکسن سازی خُم رنگ رزی نبوده و بسیار پیچیده است؛ یک بخش آن آزمایشگاه است و بخشی هم تولید صنعتی است که هریک از این مراحل، پیچیدگی های خاص خودش را دارد.
همواره دوست داشتم رازی و پاستور رشد کنند
وی با بیان اینکه من همواره عاشق اعتلای تولید ملی بودم و 30سال پیش مسئولیت بهداشت کشور را برعهده داشتم، به خاطره ای از دورانی که مسئولیت بهداشت کشور را برعهده داشته است، اشاره و خاطرنشان کرد: انستیتو رازی و پاستور یکی از سال ۱۲۹۹ و یکی هم در سال ۱۳۰۳ به عنوان دو مرکز علمی و تولیدی منطقه ایجاد شدند؛ زمانی که ما واکسن تولید می کردیم، کسی در منطقه واکسن سازی نداشت. در آن زمان نهضتی علیه واکسن سازی در منطقه راه افتاده بود و می خواستند واکسن را ارزان کنند با این نیت که واکسن سازی های منطقه را تعطیل کنند.
وزیر بهداشت ادامه داد: ما در پاستور واکسن هپاتیت می ساختیم. در آن زمان با دکتر میرشمسی در رازی آشنا شدم که یکی از درخواست هایشان از من این بود که قیمت فرآورده ها را افزایش دهیم زیرا شیوه ها نیمه صنعتی و هزینه ها بالا بود، من با ریسک قیمت را هفت برابر کردم. آن زمان بی جهت سرم ضدعقرب می آوردیم که فایده ای هم نداشت و ارز از کشور خارج می شد، همیشه هم عده ای برای خروج ارزها و سود حاضرند هر کاری کنند؛ آن زمان ۹ میلیون دلار ارز از ارز بهداشت برای این اقدامات هزینه کردیم.
دکتر نمکی با بیان اینکه همواره دوست داشتم رازی و پاستور رشد کنند و به عنوان قطب های این منطقه مطرح باشند که متاسفانه به دلایلی نشد و اتفاقاتی که باید، در آن زمان رقم نخورد تا اینکه دست تقدیر دوباره ما را به دام وزارت بهداشت انداخت و این اتفاقات رخ داد، عنوان کرد: شاید یکی از نقاط مثبت کووید۱۹ این بود که ما یکبار دیگر نهضت واکسن سازی را در منطقه راه بیندازیم. ایران در آینده بسیار نزدیک (ماه های آینده) با لطف خدا، تکیه بر دانش بومی و با همراهی همه عزیزان یکی از قطب های مهم واکسن جهان خواهد شد؛ این ریل گذاشته و این راه گشوده شد.
وی تاکید کرد: ما در آینده ای بسیار نزدیک بهترین واکسن های دنیا را خواهیم داشت؛ امیدوارم روزی کووید۱۹ تمام شود اما وقتی ما صاحب زیرساخت و تکنولوژی شدیم و به بلوغ رسیدیم، برای ساخت همه واکسن های نوپدید آماده ایم. یک زیرساخت قابل استناد برای روزهای سخت کشور در آینده ایجاد کردیم که یکی از آنها همین کاری است که عزیزان من در رازی انجام دادند.
وزیر بهداشت بیان کرد: واکسنی که در رازی ساخته می شود، اولین فرم واکسنی است که به این گونه در جهان درحال ساخت است؛ مجموعه ای از فرم استنشاقی به عنوان دوز یادآور و فرم نوترکیب است که می تواند سیستم ایمنی را تحریک کند. این واکسن بسیار کم عارضه است و این قابلیت را دارد که در صورت جهش، این دوز را باز طراحی کنیم و باتوجه به فرم های جهش یافته از آن استفاده کنیم.
دکتر نمکی تصریح کرد: همچنین عارضه بسیار کمی دارد و با دوز استنشاقی می تواند کمک کند تا فرد به طور کلی قابلیت ناقل بودن ویروس را از دست دهد که کار بسیار بزرگی است. امروز روز مبارکی است، کارآزمایی بالینی با دقت و وسواس شروع شد و امیدواریم بعد از گذراندن فازهای کارآزمایی بالینی این واکسن را به عنوان گنجینه ای نفیس هم برای داخل و هم برای خارج از کشور عرضه کنیم.
واکسن امروز به یک کالای سیاسی تبدیل شده است
وی بیان کرد: طبق قولی که داده بودیم ان شاالله قبل از 22 بهمن واکسیناسیون را در کشور آغاز خواهیم کرد؛ بر این اساس منابع مختلف را ارزیابی کردیم و تلاش کردیم که سالم ترین و کم خطرترین را از بین منابع انتخاب کنیم. گرچه واکسن امروز به یک کالای سیاسی برای تحت فشار قراردادن کشورهایی که با برخی قطبهای قدرت مشکل دارند، تبدیل شده است.
وزیر بهداشت با بیان اینکه واکسنی که ما انتخاب کردیم از سبد کوواکس بود که در این سبد واکسن های چینی و استرازنکا هم بودند که قرار است به ما برسد، توضیح داد: فکر کردیم ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن کوواکس جوابگوی گروه آسیب پذیر ما نیست زیرا برای هشت میلیون و ۴۰۰ هزار نفر که قرار است برای هر نفر 2 دوز تزریق شود، استفاده خواهد شد، به همین دلیل واکسن های دیگری را از کشورهای مختلف و قبل از رسیدن واکسن خودمان ارزیابی کردیم که یکی از آنها مجموعه اسپوتنیک روسیه بود؛ روزهای اول خیلی بر ما تاختند، افاضات مختلفی را شنیدیم اما صبوری کردیم چرا که قرارمان این است که وفا کنیم و ملامت کشیم و خوش باشیم که در طریقت ما کاهلی است رنجیدن، بنا نیست قهر کنیم.
دکتر نمکی افزود: به همین دلیل صبوری کردیم و دیدند که امروز آمریکایی ها می خواهند این واکسن را دریافت کنند. وقتی مشخص شد که استرازنکا در گروه های بالای ۵۵ سال ایمنی کافی نمی دهد، به سراغ اسپوتنیک رفتند تا یک دوز از آن زده و دوز یادآور را استرازنکا تزریق کنند؛ اروپایی ها هم داوطلب ثبت و خرید این واکسن هستند. ما به عنوان اولین کشور مذاکرات این واکسن را آغاز کردیم اما خواستیم پانزدهمین کشوری باشیم که آن را می خریم؛ زیرا دو اصل را برای خرید واکسن دنبال کردیم، اول اینکه واکسن باید فاز سه مطالعه انسانی را گذرانده باشد، در حالی که کشورهای همسایه که حرف از واکسیناسیون زدند، فاز آزمایش بالینی را با کشور سازنده آغاز کردند اما ما می خواستیم همه آزمایشها در بیرون از مرزها گذشته باشد. دومین شرط هم این بود که حتما باید پنج یا 6 کشور معتبر واکسن را ثبت کرده و تزریق را آغاز کرده باشند تا ما خیالمان راحت باشد که به مردم یک واکسن معتبر و قابل اعتماد تزریق می کنیم.
با کاهش ارزبری و تکیه بر تولید ملی، راه را برای اعتلای فرآورده ملی باز کردیم
وی ادامه داد: از سه شنبه صبح واکسیناسیون گروه های هدف را که در این دوره همکاران شاغل در آی سی یو ها هستند، آغاز می کنیم. بعد از آن هم سراغ سایر کادر سلامت، گروه های آسیب پذیر در سرای سالمندان، افراد بالای ۶۵ سال و دیگر افراد براساس سند ملی واکسیناسیون مرحله به مرحله پیش می رویم.
وزیر بهداشت با بیان اینکه خوشحالیم که علی رغم همه فشارها و شنا با دست های بسته در این اقیانوس پر بلا، چشم های ما باز بود و افق آینده را به گونه ای دیدیم تا هم تخت بیمارستانی خالی برای بیماران کووید و غیرکووید داشته باشیم و هم دارو به اندازه کافی در دسترس باشد، مطرح کرد: سال 98 با اینکه با سیل و زلزله مواجه بودیم و آنفلوآنزای H1N1 هم داشتیم و در اسفند هم با کووید مواجه شدیم، یک میلیارد دلار کمتر از سال 97 در دارو و تجهیزات ارزبری داشتیم زیرا بر تولید داخل تکیه کردیم و اجازه ندادیم اگر تولیدکننده ای در داخل بضاعت تولید دارد، همان دارو و تجهیزات با ۵ تا ۱۰ برابر از بیرون از مرزها وارد شود، با این همدلی و وفاق انقلابی ایجاد شد.
دکتر نمکی ادامه داد: امسال هم با وجود کرونا تا نیمه اول سال، ۴۰ درصد ارز سال 97 را دریافت کرده بودیم در حالی که کرونا برای ما هزینه های بسیار زیادی داشت، این هم افتخار ملی بود که توانستیم با کاهش ارزبری و تکیه بر تولید ملی، راه را برای اعتلای فرآورده ملی باز کنیم و امیدواریم در اوایل بهار، اولین محصولات واکسن ملی ما هم به بازار بیاید و بقیه فرآورده ها هم بتوانند تا اوایل تابستان به این مجموعه بپیوندند و علاوه بر تامین واکسن مورد نیاز داخلی بتوانیم به عنوان قطب صادرات واکسن به همه کشورهای منطقه و جهان شناخته شویم.
وی در پایان با تاکید بر اینکه ما در دنیا به شدت زیر ذره بین هستیم و اگر حرفی را بزنیم که خارج از عرف باشد امشب برای آن میزگرد تشکیل می دهند، گفت: توجه داشته باشید این جلسه رونمایی از واکسن نیست، بلکه واکسن زمانی واکسن است که همه این مراحل را گذارنده باشد. امروز از فرآورده ای رونمایی کردیم که برای آزمایش بالینی بر روی انسان آماده است؛ فرآورده ای که امروز رونمایی شد، با زحمت فراوان بعد از گذراندن تست های حیوانی و طبق پروتکل های بسیار سختگیرانه برای تست روی انسان آماده شده است، اسم این هنوز واکسن نیست؛ زمانی پروانه واکسن خواهیم داد که تست ها با موفقیت طی شوند.
نظر شما